Ik lig al uren te woelen. De kerkklok slaat drie keer. De nacht duurt niet lang meer. En ik denk aan Jude, één van de personages uit Een klein leven van Hanya Yanagihara. Jude laat mij niet meer los, zijn pijn is mijn pijn, zijn angst de mijne, zijn gedachten neem ik over, zijn rouw ken ik. En dan bakt hij koekjes en taarten. Vaak ’s nachts. Ik lach. Kneden als een vorm van mindfulness of therapie.
Hij zorgt dat er altijd bloem in huis is, en suiker, eieren en gist, en terwijl zijn baksel van die nacht in de oven staat gaat hij aan de keukentafel zitten werken, en tegen de tijd dat het brood of de cake of de koekjes (…) klaar zijn is het al bijna licht, en dan kruipt hij in bed voor een paar uurtjes slaap voordat zijn wekker gaat.
Een klein leven vertelt over vier vrienden die elkaar leerden kennen aan de universiteit: William, de acteur, Malcolm, de architect, JB, de beeldend kunstenaar, Jude, de advocaat. Jude werd ouderloos opgevoed, seksueel en fysiek misbruikt en sleept zijn wonden en trauma’s met zich mee. De vier verkrijgen in hun professionele leven allemaal succes, maar worden op persoonlijk vlak zwaar op de proef gesteld. Centraal staat hun vriendschap, om alle ellende heen.
Een klein leven laat zich niet samenvatten in het bestek van een blogpost. Een klein leven is een wreed boek, maar terzelfdertijd zo hartverwarmend. ‘Het boort door je ziel’ – belooft de flap, en zo waar als dit maar kan zijn, is mijn ziel doorspekt. Het boek maakt je bondgenoot van zoveel verdriet. Een verdriet dat het jouwe aanwakkert, tot leven brengt. Je wordt als lezer niet gelukkig van Een klein leven, maar des te verbaasder over het literaire meesterwerk dat deze roman toch wel is.
Een klein leven brengt je in een danige roes, naar een leven buiten jezelf waar je op de duur naar verlangt en ongelukkig wordt van het eindige van deze roman. De laatste honderd bladzijden (het boek telt 750 bladzijden) heb ik traag gelezen, om het afscheid uit te stellen, zeg maar. Een uitgesteld afscheid dat Een klein leven domineert en duidelijk maakt dat tijd niet alle wonden heelt. Maar dat wist ik al.
In de afgelopen jaren heeft hij een ontwikkeling doorgemaakt van zich schamen als hij huilde, tot continu huilen als hij alleen was, tot huilen waar Willem bij was, en nu, in het laatste stadium van het verlies van zijn waardigheid, tot huilen op elk moment, waar wie dan ook bij is, naar aanleiding van wat dan ook.
Een klein leven van Hanya Yanagihara is uitgegeven bij Nieuw Amsterdam en kost 24.99 euro.
