Als ik een top tien moet opmaken van de muziek die mij het dierbaarst is, dan staat Dalida daar hoog in genoteerd – met Gigi Amoroso, maar evengoed met haar Histoire d’un amour.
Mon histoire, c’est l’histoire d’un amour Ma complainte c’est la plainte de deux cœurs Un roman comme tant d’autres qui pourrait être le vôtre
Dalida was magisch, buitengewoon, mysterieus. ‘Een onmogelijke liefde’ van Christine is dat evenzeer; het is geen roman als zovele andere, maar wel een liefdesverhaal dat begint op de dansvloer, tijdens een dans op Histoire d’un amour. Eind de jaren vijftig, Dalida had nog zwarte haren en Rachel was verliefd. Op Pierre. Geen gewone jongen, maar een intelligente, gecultiveerde man uit een hogere sociale klasse.
Algauw maakt Pierre duidelijk dat hij niet met Rachel zal trouwen of samenwonen, dat Rachel geen deel zal uitmaken van zijn sociale leven. Rachel, zelf van eenvoudige komaf, zonder opleiding, Joods, laat hem begaan. Hij wil wel een kind met haar, maar hij zal het niet opvoeden. Als Rachel zwanger wordt, vermindert het contact tussen beiden. Later trouwt Pierre en krijgt nog kinderen. Sporadisch schrijven ze elkaar brieven; Rachel klampt zich vast aan ieder sprankeltje hoop. Hun dochter Christine is vol van liefde voor haar; ze aanbidt haar moeder.
Later krijgen Pierre en Christine opnieuw contact, hetgeen op eenzelfde moeizame manier verloopt. Pierre raakt geïnteresseerd in Christine en trekt vaker met haar op. Rachel cijfert zichzelf volledig weg voor een vader-dochter-relatie die zich uiteindelijk tegen haar keert. Christine zet zich al maar meer af van haar moeder. De allesomvattende liefde in hun relatie vreet diezelfde liefde op. Het contact met haar vader is pijnlijk. Ze wordt seksueel misbruikt. Haar moeder wordt per toeval op de hoogte gebracht. Ze had het niet gemerkt. De relatie tussen moeder en dochter neigt naar hysterie.
Dalida zingt intussen:
Mon histoire, c’est l’histoire qu’on connaît Ceux qui s’aiment jouent la même je le sais Mais naïve ou bien profonde C’est la seule chanson du monde Qui ne finira jamais
En de liefde tussen moeder en dochter herstelt zich. Langzaam. Christine schreef een artikel in Libération over schaamte, over schaamte voor je afkomst. Hoe Christine uitlegt aan haar moeder dat haar relatie met Pierre één afwijzing was omwille van haar identiteit, hoe ze benadrukt dat het seksuele misbruik een manier was van Pierre om de erkenning van zijn dochter teniet te doen, om de scheiding tussen hun werelden te benadrukken, ontlokt Anglot schitterende passages. “Het fundamentele taboe is niet langer de seksuele relatie tussen ouders en afstammelingen, maar de mesalliance. Zo bleef jij altijd aan de ene kant staan, en hij aan de andere zijde. Want dat moest tot elke prijs bewaard worden, voor hen was dat de fundamentele regel. Hij in zijn superieure wereld. En jij in je inferieure wereld. Met als extraatje voor jou, in je inferieure wereld, om je nog wat dieper te doen zinken, je in de diepste diepte van de diepste afgrond te storten, je dochter die door haar vader wordt verkracht, en jij de moeder die niets ziet, de achterlijke trien, wie weet wel zijn medeplichtige.”
Omdat de liefde onmogelijk is tussen Rachel en Pierre, tussen vader en dochter, tussen moeder en dochter is het juist die liefde die verblindt, die opslokt. De moederliefde overwint – dan toch. Rachel legt het haar dochter uit aan de hand van een gedicht van Victor Hugo: ‘O de liefde van een moeder, liefde die niemand kan vergeten… Iedereen ontvangt zijn deel en allen krijgen hem geheel’.
‘Een onmogelijke liefde’ doet zeer, maakt triest. Het is een verdriet dat het opneemt tegen de schoonheid en alsnog verliest.
‘Een onmogelijke liefde’ van Christine Angot is uit het Frans vertaald door Katelijne De Vuyst en uitgegeven bij Polis. Het boek kost 19,95 euro.
Wil je mij volgen? Like dan zeker mijn facebook-pagina
